Những trường hợp viên chức bị cắt hợp đồng lao động theo Luật sửa đổi và bổ sung năm 2019

Từ ngày 01/07/2020, các quy định mới theo những sửa đổi và bổ sung trong Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019 bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, sẽ có thêm một trường hợp viên sức sẽ bị đơn phương cắt hợp đồng lao động đồng thời cũng có những thay đổi mới tác động trực tiếp đến các cán bộ, công chức, viên chức kể từ tháng 07/2020. 

1. Quy định mới về chế độ thôi việc của viên chức

Theo Khoản 6 Điều 2 tại Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019 sửa đổi và bổ sung Khoản 1 Điều 45 Luật viên chức 2010 thì viên chức sẽ được hưởng trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm và chế độ bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về lao động và BHXH trong các trường hợp sau đây: 

• Đơn vị sự nghiệp công lập đơn phương chấm dứt hợp đồng đối với viên chức. 
• Hết hạn thời gian hợp đồng nhưng người sử dụng lao động không ký kết hợp đồng lao động mới.
• Viên chức đơn phương chấm dứt hợp đồng do tai nạn, đau ốm, theo quy định tại Khoản 4 Điều 29 Luật viên chức năm 2010. 
• Đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định tại Khoản 5 Điều 29 Luật viên chức năm 2010. 

Đơn vị sự nghiệp công lập đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc thì viên chức sẽ được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp

Trừ một số trường hợp sau: 

• Cán bộ, công chức, viên chức bị buộc phải thôi việc. 
• Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động và vi phạm các quy định tại Khoản 4, 5 và 6 Điều 29 Luật viên chức năm 2010. 
• Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo Khoản 5 Điều 28 Luật viên chức năm 2010.
• Như vậy, trong Luật sửa đổi và bổ sung về Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019 đã quy định rõ ràng và cụ thể chế độ thôi việc với từng trường hợp viên chức khi đơn vị sự nghiệp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.

2. Các trường hợp viên chức sẽ bị cắt hợp đồng lao động 

Các trường hợp viên chức có thể bị đơn vị sự nghiệp đơn phương cắt hợp đồng lao động

Tại Khoản 4 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức, Luật viên chức năm 2019 đã quy định từ ngày 01/07/2020, viên chức không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự có thể bị đơn vị sự nghiệp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. 

Viên chức không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự có thể bị chấm dứt hợp đồng lao động

Cụ thể bao gồm 6 trường hợp: 

• Viên chức có 02 năm liên tiếp bị xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ. 
• Viên chức bị buộc thôi việc theo quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 52 và Khoản 1 Điều 57 Luật viên chức năm 2010 gồm hai trường hợp là: Viên chức vi phạm các quy định của pháp luật trong quá trình thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ bị buộc thôi việc. Và viên chức bị Tòa án kết án phạt tù mà không được hưởng án treo hoặc bị Tòa án kết án về hành vi tham nhũng thì bị buộc thôi việc kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
• Viên chức làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn bị ốm đau đã điều trị liên tục 12 tháng, viên chức làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn bị đau ốm đã điều trị liên tục 06 tháng mà khả năng làm việc chưa hồi phục. Khi sức khỏe của viên chức bình phục thì được xem xét để ký tiếp hợp đồng làm việc khác. 
• Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng theo quy định của Chính phủ làm cho đơn vị sự nghiệp công lập buộc phải thu hẹp quy mô khiến vị trí việc làm mà viên chức đang đảm nhận không còn. 
• Khi đơn vị sự nghiệp công lập chấm dứt hoạt động theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. 

Những trường hợp đơn vị sự nghiệp không được đơn phương cắt hợp đồng lao động

Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp không được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với viên chức trong các trường hợp cụ thể sau: 

• Viên chức ốm đau hoặc bị tai nạn, đang điều trị bệnh nghề nghiệp theo quyết định của cơ sở chữa bệnh. Trừ các trường hợp viên chức làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn bị ốm đau đã điều trị liên tục 12 tháng hay viên chức làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn bị đau ốm đã điều trị liên tục 06 tháng mà khả năng làm việc chưa hồi phục.
• Viên chức đang nghỉ hàng năm, nghỉ về việc riêng và những trường hợp nghỉ khác đã được người đứng đầu đơn vị sự nghiệp cho phép. 
• Viên chức nữ đang trong thời gian có thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 36 tháng, trừ trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập chấm dứt hoạt động. 

Đơn vị sự nghiệp công lập buộc phải thu hẹp quy mô khiến vị trí việc làm mà viên chức đang đảm nhận không còn thì có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng

3. Các trường hợp viên chức đường hưởng “biên chế suốt đời”

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 25 luật hiện hành thì hợp đồng không xác đinh thời hạn chỉ áp dụng đối với 2 đối tượng là: 

• Viên chức đã thực hiện xong hợp đồng lao động có xác định thời hạn. 
• Cán bộ, công chức chuyển thanh viên chức. 

Tuy nhiên, theo những sửa đổi và bổ sung mới đây thì từ ngày 01/07/2020 sẽ có 03 trường hợp được hưởng chế độ “biên chế suốt đời”, bao gồm: 

• Viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/07/2020 nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định. 
• Cán bộ, công chức chuyển thanh viên chức. 
• Người được tuyển dụng viên chức làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. 

Viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/07/2020 nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định sẽ được hưởng chế độ “biên chế suốt đời”

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho các viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/07/2020, Luật sửa đổi, bổ sung có quy định hợp đồng làm việc không xác định thời hạn áp dụng với viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/07/2020. Đồng thời, tại Khoản 10 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung về Luật viên chức năm 2019 đã thêm những quy định về hướng giải quyết đối với các viên chức được tuyển dụng trước ngày 01/07/2020 nhưng chưa ký hợp đồng làm việc không xác định thời hạn. 

Theo đó, những nhóm đối tượng này sẽ được tiếp tục thực hiện hợp đồng theo đã ký kết và sau khi hết thời hạn hợp đồng đã ký thì được ký hợp đồng làm việc không xác định thời hạn nếu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu. 

Với những thay đổi trong Luật sửa đổi, bổ sung về Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019 không chỉ tác động đến các nhóm viên chức được áp dụng với các loại hợp đồng khác nhau mà còn tăng thời gian thực hiện hợp đồng tối đa 36 tháng đến 60 tháng. Việc kéo dài thời hạn hợp đồng làm việc tạo nhiều thuận lợi cho viên chức trong vấn đề làm quen với công việc ở vị trí được tuyển dụng.